In het kader van de VUB Willy Calewaert leerstoel voor Prof. Dr. Em. Luc Steels nodigen de vakgroepen Wiskunde & Data Science en Computerwetenschappen u uit op het seminarie "Grenzen van generatieve AI".
Generatieve AI, belichaamd in systemen zoals ChatGPT, rolt nog steeds als een tsunami over de wereld met bijna dagelijks nieuwe systemen, nieuwe toepassingen, en een stijging in het aantal gebruikers in een groeiend aantal domeinen, incluis de natuurwetenschappen. De recente Nobel prijzen voor scheikunde en natuurkunde hebben alletwee te maken met AI. Maar ondanks al het enthousiasme kunnen we niet blind zijn voor de knagende limieten van generatieve AI. Aangezien neurale netwerken voor een groot stuk een zwarte doos zijn, is het moeilijk om hoogte te krijgen van wat een systeem wel of niet kan, en waar dingen mislopen en waarom.
In dit seminarie komen AI specialisten aan het woord die hun vinger leggen op zwakke plekken van de populaire generatieve AI methoden. We stellen kritisch vragen, in het bijzonder: Kan AI problemen die redeneringen vergen oplossen? Kan AI echt taal begrijpen? Zijn er wiskundige limieten aan AI? Is AI nu al creatief of (nog) niet? Antwoorden op deze vragen zijn van belang voor iedereen die AI wil gebruiken. Ze zijn ook relevant voor AI onderzoekers die de grenzen van AI moeten verleggen en de technologie meer betrouwbaar maken.
Gelieve in te schrijven via https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdkfMMWSWeGf_F0fzYRn2wF2jPCfx_yCgCfcVXl5tHpRPW9EA/viewform?usp=sf_link
Programma
14:00 - 14:05 Welkom door Ann Nowé (hoofd VUB AI Lab Brussel)
14:05 - 14:40 Paul Van Eecke (VUB AI Lab Brussel) Kan generatieve AI nu al echt redeneren?
Teksten gegeneerd door generatieve AI-systemen zoals ChatGPT zijn niet enkel grammaticaal correct en vloeiend, maar vertonen ook een opmerkelijke coherentie en semantische adequaatheid. Deze systemen genereren vaak correcte antwoorden op vragen die een uitgebreide kennis van de wereld en aanzienlijke redeneervaardigheden lijken te vereisen. Tegelijkertijd maken deze systemen soms 'vreemde' fouten, ook bij vragen of instructies die voor de mens evident lijken. In deze lezing gaan we op zoek naar de aard en beperkingen van het redeneervermogen van generatieve AI-systemen, waarbij duidelijk wordt dat de 'vreemde' fouten misschien toch niet zo vreemd zijn.
14:40 - 15:20 Remi van Trijp (Sony CSL Parijs) In hoeverre verstaat generatieve AI taal?
“Wat men ook doet, de semantiek gooit roet.” Met die gevleugelde woorden schreef de flamboyante wetenschapper en schrijver Hugo Brandt Corstius eind jaren zeventig de Eerste Wet van de Computertaalkunde, waarmee hij verwees naar de onvermijdelijke en complexe relatie tussen betekenis en taalverwerking. Deze uitspraak resoneert des te meer in het huidige tijdperk van generatieve AI, waarin machines steeds indrukwekkender worden in hun omgang met taal. In deze lezing verken ik de grens tussen taalproductie en taalbegrip in generatieve AI-modellen, met bijzondere aandacht voor de uitdagingen van semantiek. Kan een AI betekenis construeren, of blijft het altijd hangen in een oppervlakkig patroon van woorden?
Koffiepauze
16:00 - 16:40 Ann Dooms (VUB Wiskunde & Data Science) Wiskundige grenzen van neurale netwerken
Naast het operationaliseren en optimaliseren van neurale netwerken en de vele toepassingen waaronder vandaag generatieve AI, is er ook bijzonder boeiend theoretisch onderzoek om de limieten van neurale netwerken te kunnen beschrijven, beginnend met het theoretisch werk over perceptrons van Minsky en Papert in de jaren 60. Dit onderzoek, ondermeer gebaseerd op statistiek en computationale complexiteitstheorie, gaat vandaag onverminderd voort en vertelt ons heel wat over de theoretische grenzen van neurale netwerken.
16:40 - 17: 20 Luc Steels (em. VUB AI Lab Brussel) Is AI nu al creatief?
Veel mensen zijn tot de conclusie gekomen dat generatieve AI op dit moment verrassend goed tekst kan produceren en tot op zekere hoogte een gebruiker verstaat. Niemand twijfelt er ook aan dat de capaciteiten van AI om patronen te herkennen bijzonder nuttig kunnen zijn, ook in wetenschap. Maar anderzijds denken veel mensen (incluis de bouwers van systemen) dat de unieke capaciteit van de mens om creatief te zijn zeker nog niet door machines is bereikt. Maar wat is creativiteit? Zijn er al voorbeelden die aantonen dat sommige AI systemen al creatief is? Indien niet wat moet er dan juist gebeuren om AI creatief of creatiever te maken? Indien wel, wat betekent dit voor de toekomst van de menselijke creativiteit?
17:20 - 17:30 Discussie
De leerstoel wordt mogelijk gemaakt dankzij ondersteuning van demens.nu
